Yaşlı Bakıcı

Alzheimer nedir sorusuna şu şekilde genel bir tanım getirmek yerinde olabilir. Hastalık nöron denen beyin hücrelerinin ölümü sonucu ortaya çıkar. Bunun nedeni olasılıkla genetik yatkınlıktır. Beyin hücrelerindeki ölüm, hastalık bulguları ortaya çıkmadan uzun yıllar önce başlar. Ortaya çıkan hücre yıkımı geri dönüşümsüzdür. Hücre yıkımının en belirgin olduğu beyin bölgeleri hafıza, konuşma (lisan) ve işitme merkezlerinin bulunduğu temporal bölge ve kısa süreli hafıza merkezi olan hipokampal bölgedir. Ayrıca düşünme, karar verme, kişilik, hareket gibi fonksiyonlardan sorumlu frontal bölge ve diğer beyin bölgelerinde de hücre kaybı ortaya çıkar. Hastalığın nedeni tam olarak anlaşılamamıştır.

Alzheimer hastalığı için temel risk faktörü artan yaştır. Bazı araştırmacılar ailesel yatkınlığın önemini vurgulamaktadırlar. Gerçekten Alzheimer hastalığı  ailenin birçok kuşağında yoğun olarak görüldüğü ve hastalığın genellikle daha genç yaşlarda ortaya çıktığı aileler vardır. DNA analizleri bu ailelerin bazılarında kromozon 14 ve 21 de bazı anormallikler olduğunu göstermiştir. Kromozon 19’da anormallik saptanan ancak hastalığın daha geç yaşta ortaya çıktığı ailelerde vardır. Bu oldukça nadir ailesel Alzheimer hastalığı olguları bir tarafa bırakırsak ailesinde Alzheimer hastalığı olan bir kişinin ileri yaşlarda Alzheimer hastalığı olma riskinin, ailesinde Alzheimer hastalığı olmayan bir kişiye göre sadece % 1 daha fazla olduğu ortaya konmuştur. Alzheimer hastalığı, son yıllarda hastalığın seyrini değiştiren bazı tedavi seçenekleri ortaya çıkmış olmasına rağmen, iyileştirilebilir ya da düzeltilebilir bir hastalık değildir. Ancak hastalığın ilerleme hızını yavaşlatmak, hastalık seyri sırasında ortaya çıkan bazı rahatsız edici bulguları düzeltmek, ortadan kaldırmak mümkündür. Erken dönem Alzheimer hastaları genellikle aileleri yanında yaşamaktadır. Ülkemizde ileri dönemde de bu hastaların bakımı büyük oranda ailesi tarafından yapılmaktadır. Bu yüzden tıbbi tedavinin yanında ailenin bilgilendirilmesi önemlidir. Ülkemizde halk sağlığından sorumlu kuruluşlar tarafından bu konuda yaygın destek servislerinin kurulması gereği de konunun çok önemli bir başka boyutudur.